Россия президенти Владимир Путиннинг Афғонистон масалалари бўйича вакили Замир Кабулов хорижий аскарлар Афғонистонни тарк қила бошлаганлиги ортидан Толибон ва бошқа қуролли гуруҳлар турли ҳаракатларга қўл урганлигини маълум қилди. Рус дипломати Толибон ҳаракатининг Тожикистон ва Туркманистон чегараларида икки ҳарбий база қурганлигини олға сурди.
Кабуловга кўра, бу йил Афғонистонда катта таҳдидга сабаб бўладиган янги омил падо бўлган.
“ИШИД мансублари бу ерларга сафарбар қилина бошлаганлиги ҳақида сўз юритмоқчиман. Ҳозирча кичкина бир гуруҳ, юз нафар, балки ундан ортиқроқ киши Афғонистонга сафарбар қилинди”, деди Кабулов.
Афғонистон масалалари бўйича Путиннинг вакили ИШИД ташкилотининг бошқа қуролли гуруҳлардан хар томонлама устунлиги жуда таҳликали эканлигини билдирар экан, Афғонистондаги уруш Ўрта Осиёга кўчиб ўтишини башорат қилди.
“Бу фақат Афғонистонга чегараланиб қолмайдиган кенг миқёсли урушдан дарак бермоқда. Қуролли курашларнинг Ўрта Осиёга кўчиб ўтиши аниқ кўриниб турипти. Ҳозирдан Тожикистон ва Турманистон чегараларида икки база қуришди. Бу базаларда улар етарлича ҳарбий қувватга эгадирлар. Тожикистон чегарасидаги базада 4-5 минг, Туркманистон чегарасидаги базада эса 2500 ҳарбий жангчи мавжуд. Жангчиларнинг асосий қисми Ўрта Осиёдан келган муҳожирлардир”, деди Путиннинг вакили.
Рус дипломати асли Ўрта Осиёдан келиб чиққан мужоҳид жангчилар идеологик жиҳатдан ўта кучли эканлигига эътибор қаратди. Унга кўра, мужоҳид жангчилар ўз мамлакатларини қўлга киритиш учун жанг қилишади. Сўзи давомида Кабулов Ўзбекистон ва Тожикистон ҳукуматлари ўзларига қаратилган таҳдидларга қарши керакли тадбирларни олганликларини ҳам айтиб ўтди.
Туркистон:
Россия Ўрта Осиёда янги фитна бошламоқчи. У юқоридаги Ўзбекистонни чалғитиш мақсадида тарқатаётган вахимали фикрларини, Қирғизистон ва Тожикистонда хам илгари суриб бораяпти. Мақсади, минтақани дистобилизация қилиш. Бу Россия учун хеч қандай манфаат келтирмайди. Лекин Путин ўз режими билан Россияни олиб тушиб бораётган бугунги холатида, рус фуқороларнинг яшаш даражаси пасайиши кутилаётган муқаррар холат бўлиб қолди. Путин бу процесснинг муқаррарлигидан, уни ўзи келтириб чиқарганини яшириш ва ушбу процессдан фойдаланиб қолиши мумкин бўлган Ғарбпараст қувватларни бартараф этиш мақсадида, Ўрта Осиёда ёки Қримда уруш қилиш планини кўриб чиқмоқчи. Қрим Россиянинг ички муаммоси бўлганидан, у аввал ўзининг нуфузи остидаги ташқи минтақаларида уруш уюштиришга харакат қилиб кўради. Чунки бу унинг ёрдами билан бошқа давлат ичида ва ўша юртларнинг фуқоролари иштирокида бўлади. Бу Путин учун, Ў Осиё мигрантларини бахона қилиб ичкарисида ўз режимини янада кучайтириш билан бир қаторда мухолиф қувватларни хам бироз бўлсада изоляция қилиб олиш имконини беради.
Ўзбекистоннинг хавфсизлик масаласини Россияга нима қизиғи бор. Ўзбекистонни унинг учун фақат қулай томони бор, у худди порох бочкасига ўхшайди. Каримовнинг режими, имкониятининг борича Мусулмонларга қарши курашиб бўлди. Энди Мусулмонларнинг навбати, деган вахима етакчи фикрга айланган. Россия шу вахимали қўрқувларини кучайтирмоқчи. Путиннинг Ўзбекистонга қилган ташрифи чоғида, Каримовни қизиқтирган масала шу хавфсизлик муаммоси бўлган бўлса ажаб эмас. Унинг вахимаси хам, Путинникидан кам эмас. Лекин вахималар тарқатилишидан кўзланаётган асосий мақсад, Каримовни вахимага солиш орқали кечириб бўлмайдиган хатолар қилишга ундаш. Қолган давлатларда хам асосан шу мақсад кўзланган. Бу хатолар Мусулмонларга қарши харакатларида бўлиши хам мумкин ёки халқаро сиёсатга нисбатан бўлиши хам мумкин.
