Туркистон:
Қирғизистон сиёсий экспортларининг деярли хаммаси, ИД ташкилоти остида бораётган мулохазаларида “ИДнинг Қирғизистон учун хавфи риал ва ўта хавфли” деган маънони ифода этувчи фикрларни кенг тарқата бошлашди. Қ Маликов матбуотда хатто Қирғизистонда ИДнинг ячейкалари шакилланиб бутган бўлиши керак деди. “Камида улар олиб боришаётган такфир идиологияси кенг тарқаб бўлди” деди.
Бу чалғитувчи фикр бўлиб, такфир деб номланган идиология мавжуд эмас. Аслида бу, худди мусулмонларни бўлиш мақсадида ўйлаб топилган “ родикал ва ананавий ислом” тушунчалари сингари, “такфир” асосидаги тушунчанинг ичида хам, исломни хато тушуниш элементлари мавжуд. У хеч қандай алохида идиология эмас. Улар хам Исломнинг баъзи хукмларини балки хато тушуниб олган Мусулмонлардир. Демакки улардаги хато тушунчалар хам қолганлари каби, Мусулмонлар Исломни тўғри тушунишлари ва татбиқ қилишлари билан ўз ўзидан ечиладиган муаммолар экан.
Бу эксперлар компанияси, Қирғиз хукумати ва фуқороларини бунчалар вахимага солиш учун олиб боришаётган харакатларидан мақсадлари нима!?
Қирғиз хукумати хам қолган исломий юртлар етакчилари сингари ўз халқидан ажраб қолган. Улар фуқоролари холатларини ўша экспертлар, махаллий хукумат ёки миллий хавфсизлик аппаратидан билиб олишга харакат қилишади. Демакки юқоридаги инстанциялар, Призидент ва хукумат учун кўз ва қулоқ вазифаларини бажаришади. Уларнинг мулохаза ва баёнотлари, маслахат ва таклифлари албатта Давлат стротегияси учун таъсирли. Буни Ғарб олами хам яхши билганидан, бу экспертлар ва инсон хуқуқини химоя қилувчи институтларини ўзлари учун ўта мухим деб билиб, уларга хар хил грантлар ва бошқа молиявий кўмаклар кўрсатиб келишади.
Демак Ғарб системасининг мақсадини билиш мухим экан. Чунки баъзи экспертлар, фикрлаш ёки фикр тарқатиш жараёнида, ўзи билмаган хатоларга йўл қўйишади. Бу хатоларнинг оқибатида эса, Призидент ва Хукуматнинг ўз фуқоролари бўлмиш мусулмонларга нисбатан позициялари кескинлашади. Оқибати эса, худди улар вахима қилишаётган ўкинчли холатларни олиб келиши хам мумкин. Чунки зулм, фақат бошқа зулмни ёки зулмга қарши нафрат ва харакатларни олиб келиши аниқ.
Аслида Қирғизистондаги холат қандай.
Қирғизистонда холат ўта тинч. Бирорта давлат ёки минтақада нотинчлик бўлган эмас, магар бирор куч ёки қувват томонидан йўналтирилгандагина холат ўзгаради. Қирғизистонда хокимят икки маротаба тортиб олиниши, 1990 йилдаги ва 2010 йилдаги Қирғизистонда рўй берган миллий тўқнашувлар бунга далил бўла олади.Буларнинг бирортаси табиий ўз ўзидан келиб чиққани йўқ. Албатта хар бири маълум бир кучлар томонидан йўналтирилди. Лекин Қирғизистоннинг холати иқтисодий оғир бўлиб тургани, сиёсий турғунлик хали хам тўла амалга ошмагани сабабли, нотинчликлар келтириб чиқариш ўта қулай юрт хисобланади. Бундан ташқари Қирғизистон катта куфр давлатларининг, Ўрта Осиёдаги манфаатлар талашишларида ўта таъсирли ва қулай стротегик ахамият касб этиб келаяпти. Бу хам юқорида айтган, халқни ва хукуматни бошини қотирадиган жуда катта муаммо хисобланади.
Муаммо ва унинг ечими нимада.
Муаммо Хокимиятда соғлом фикрнинг йўқолиб бораётганида. Соғлом фикр эса, фақат воқеъликни тўла хис қила олмаслик ва муаммони тўғри тасаввур қила олмасликдан йўқолиб боради. Демак Атамбаевни васвасага солишга уринаётган юқоридаги атайин компания, хиёнат ва ғаламус режалар остида иш олиб боришмоқда. Улар йўқ ердаги вахимани кўтариш билан, ўша маммони олиб келиши мумкин бўлган холатни пайдо қилишмоқчи. Улар Атамбаевни, Асаднинг қилган хатоларини такрорлашга ундашмоқда. Уни исломий соғлом фикрлай олиши мумкин бўлган қатламларга қарши йўналтириб, носоғлом исломий мухит кириб келиши учун қулай шароитлар яратишмоқчи. Чунки бизга маълумки, фақат соф исломий фикрлар, уни кўтарадиган таъсирли шахсияларнинг мавжуд бўлишигина, бузуқ ва носоғлом мухитни олиб келадиган хар қанақанги кучларга қарши умматни йўналтира олади. Демак хар қанақанги бўлмасин исломий ихтилофлар ёки муаммоларни ечимини, куфр системаси асосида ечиш мақсадида олиб борилаётган харакатлар, фақат муаммоларни чигаллаштиради.
