بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Агар туз бузилса уни ким ўнглайди?!
Устоз Абду Дали (Абу Мунзир)
Сиёсий режимдан ажралишни мақсад қилган ҳар қандай ҳаракатнинг ўз ғоясига эришишига, барча собиқ марказларнинг йўл қўймаслиги табиий. Чунки бунда айни марказларнинг ҳукм юритаётган тизимлари учун хавф ва зарар бор, деб билишади. Заволга юз тутиш хавфига дуч келган киши, табиийки, ўзгариш содир бўлишини олдини олиш учун ҳамма имкониятини тўплайди, ҳамма кучини сарфлайди.
Дастлаб, ушбу марказлар айни ҳаракатни жиловлаб олишга ва уни ўзлари чизган йўлга йўналтиришга, ўз навбатида, ҳукмронликларини ва зўравонликларини ҳимоя қилишга ҳаракат қилишади. Шу ерда эски тизимни ҳимоя қилиш учун унинг атрофидаги доираларни белгилаш бошланади. Ҳатто ўзгартириш фаолияти уни назорат қилиш ҳамда йўналишини ўзгартириб, заифлаштириш, кейин уни тугатиш мумкин бўладиган доира ичида қолади.
Сиёсий вакиллар ва кенгашларни илгари суриш, конференция ва анжуманлар чақириш каби ғоялар… буларнинг барчаси айни мақсадга қаратилган ҳаракатдан бошқа нарса эмас.
Ҳар қандай мустамлакачи давлат ўзи мустамлака қилган нарсаларини қўлдан чиқармасликка ҳаракат қилади, бу нарсалар яроқсиз ҳолга келса, ўнинг альтернативасини олиб келади ёки бошқа малайни пайдо қилади. Агар альтернатива унда тайёр бўлса, албатта. Шунинг учун Шом қўзғолонининг умри узайгани сабаби ҳам битта. Ўз навбатида, бу унинг соғлом йўлини қайта топиб олишига ёрдам ҳам беради. Ушбу қўзғолонининг умри узайганининг сабаби АҚШ етакчилигида Шом қўзғолонига қарши тил бириктирган давлатлар қўлида малай Башар Асадга муносиб сиёсий альтернативанинг йўқлигидир. Негаки унинг отаси Ҳофиз Асад сиёсий марказни йўқ қилиб, юртни бошсиз топширган.
Америка муносиб альтернатива топишга ҳаракат қиляпти, ҳануз бирортасига қаноатланганича йўқ. Шунингдек, Шом заминидаги жамоатчиликка ўзининг ечими ва режасини ҳам ўтказолмаяпти. Шу боисдан ишни пайсалга соляпти ҳамда Башар Асад изоляциядан чиқди, у ўтиш даврига етакчилик қилади каби тутуриқсиз чақириқларни қиляпти. Буларнинг барчаси иш улар ўйлагандек тўғри йўлдан кетмаётганини кўрсатади. Чунки Шом аҳли онглидир ва уларнинг режалари ва макрлари олдига шу онг тўғоноқ бўлмоқда.
Юқорида айтганимиздек, етмишинчи йиллар бошларида Ҳофиз Асад Сурияда жамиятга етакчилик қилиши мумкин бўлган ҳар бир нарсани бузишга ҳаракат қилди. У сиёсий партияларга зарба бериб, уларни заифлаштирди ҳамда «Миллий жабҳа» ичида ушлаб туриш учун уларни қўлга ўргатиб хонакилаштирди. Шунингдек, турли касаба уюшмаларга босим қилиб, уларни тарқатиб юборди ҳамда ҳукмрон партия назоратидаги янги касаба уюшмаларини пайдо қилди. Қабилалар ҳам бундан омон қолмади… Уларнинг орасидаги исёнчи ҳаракатлар қўллаб-қувватланиб, асл оқсоқолларга қарши қўйилди ва уларнинг бирлиги йўқ қилинди, алалоқибат, улар нарсаларни манфаатга қараб ўлчайдиган қабилаларга айланди. Фақат Аллоҳнинг марҳаматига лойиқ бўлганларгина ўз асллигини сақлаб қолиб, қадриятини йўқотмадилар. Шундай қилиб, ҳукмдор ўз ҳокимиятида узоқ вақт қолиб, зўравонликда давом этиши учун жамият тўқимаси сўкиб-парчаланди ва бузилди. Отанинг ушбу ҳаракати ўғил Башарга мерос сифатида қолди. Уларнинг тахминича, бу нарса қудратда узоқ вақт қолишга хизмат қилади. Бироқ Аллоҳнинг иродаси бошқа экан, Шом қўзғолони оёққа турди. Ўз ғоясини рўёбга чиқариш учун ҳаракатга тушиб, илгари юз берган ҳалокатларни тузатиш ишини нафақат мафкуравий даражада, балки жамият структураси ва етакчилиги даражасида кенг олиб борди. Қайта таъкидлаймиз, Шомда Ҳофиз Асад томонидан бир неча йил қилинган ҳаракат ҳар қандай хорижий лойиҳани барбод қилишга ҳамда ҳеч қандай хорижий мафкурани қабул қилмасликка етарли бўлди. Чунки у ерда хорижий лойиҳа пайдо қилишга қодир бирорта база ҳам, бу лойиҳаларни бошқарувчи партиялар ҳам йўқ. Натижада, нопок-ғаразли кимсалар орқали қўзғолонга унинг ичидан укол-инъекция юборилди, бу кимсалардан янги дунёвий давлат қуриш ҳаракатига яраб қолишлари умид қилинмоқда.
Шу нуқтаи назардан, одамларни ташқи нопок инъекцияга рози қилиш учун уларни ноумид ҳолатга тушириш керак бўлди, токи улар қилаётган ишлари натижасидан тушкунликка тушиб, қўзғолоннинг ўз мақсадига етишига ишонмай қолишсин.
Шу қўзғолон йиллари давомида жангчи гуруҳлар томонидан одамларга тазйиқ ўтказиш ва ташкилотлар томонидан одамлар орасида ёмон вазият ва бўлинишни пайдо қилиш каби ишларнинг барчаси фақат Шом қўзғолони алангасини сўндиришга қаратилди.
Булардан ташқари, қўзғолон «вакиллари» бўлган шахсларни пайдо қилишдан, Женева ва Остона конференцияларидан ҳамда Сочи, Вена, Истанбул ва бошқа ерлардаги қўшимча учрашувлар ўтказишдан битта мақсад кўзланган. У ҳам бўлса, одамларга босим қилиб, уларни таслим бўлиш байроғини кўтаришга, мазкур учрашувларда қабул қилинган уларнинг тақдирлари билан боғлиқ қарорларга рози бўлишга, ҳатто қонхўр Асад режими сақланиб қолса ҳам келишувдаги шартларга бўйсунишга мажбурлашдир.
Америка тадбирининг илк бошланиши 2012 йил Женева конференцияси бўлди. Унда Шом қўзғолонига нисбатан халқаро позиция шундоқ кўриниб турди ва унда қўзғолонни жиловлаш, одамларни умидсизликка тушириб, бинобарин розилик, итоат ва таслим бўлиш ҳолатига тушириш доирасидан ташқарига чиқилмади.
Бу конференцияда муборак Шом қўзғолонига қарши кўплаб қора қўлли давлатлар қатнашди. Улар учун бу конференция яхши вазиятда бўлмади. Чунки қўзғолон роса авжи палласида эди, кундан-кунга юксалиб бораётганди, шунинг учун келишиш ва музокарага ўрин йўқ эди. Шу боис, унинг ҳаракатини секинлаштиришга, овозини пасайтиришга ҳаракат қилиш зарур бўлди. Шу мақсадда сиёсий пулларни тўкиш бошланди, қурол-яроғ эса камайтирилди, иродасиз-қатъиятсиз кишилар ўзларини маккорларнинг қучоғига ота бошлади… Ана шунда қўзғолоннинг бошига тушган синовлар ўртага чиқиб, Аллоҳнинг фазли ила, ниқоблар тушиб, башаралар очилиб қолди. Қўзғолон сафида таҳлилу такбирлар айтиб, кураш олиб борган кишилар, энди хориждан ҳукм сўрайдиган ва тойиладиган бўлиб қолди… Одамлар томонидан яхши гумон қилинган кишилар, бир айланиб, ҳашаматли ҳаёт кечираётганлари, ёмон фикрлар тарқатиб, одамларни йўлдан уришаётгани тўғрисида эшитиладиган бўлди. Яқинда «Қўзғолон кучлари коалицияси», деган нарсанинг олий сайлов комиссияси тузилганлиги ва 2021 йилдаги сайловда иштирок этмоқчилиги тўғрисида қарор қабул қилгани унинг асл нияти тўғрисидаги гапларнинг ҳақиқат эканига асло шубҳа қолдирмади. Бу – қўзғолонни йўқ қилиш ва қонхўр Асад режимини қайта тиклаш ниятидир. Зотан, бу қарорда берилган барча қурбонликлардан кўз юмилиб, уларга орқа ўгирилди ва буни ғарблик хўжайинларни рози қилиш учун содир этилди. 2012 йилда қабул қилинган қарор бўйича, Шом аҳлидан Американинг сиёсий ечимига рози бўлиш, уни қабул қилиб, итоат этиш талаб қилинди. Хуллас калом, илгари ўзини қўзғолончи ва мужоҳид, дея даъво қилган кимсаларни сиёсий мол йўлдан урди, кўзларини мойлади. Улар энди қўзғолонга моддий манфаат назарида қараб, у орқали шахсий мақсадларини амалга оширадиган бўлиб қолишди.
Бироқ фош қилувчи Шом қўзғолони уларнинг кирдикорларини фош этиб, айбларини очиб қўйди. Бу кимсаларнинг манфаатпараст эканликларини, улар ҳам, Асад режимидагилардан фарқ қилмасликларини юзага чиқарди. Аввал буни амалга ошириш имкони топилмаган эди. Аммо, бугун бунинг имкони топилди, шунга биноан ундаги чанг-ғуборлар қоқилиб, Шом аҳли қўзғолончилари кўз олдида унинг мусаффолиги кўринди.
Америка муборак Шом қўзғолонини йўқ қилишга ҳаракат қилиб, бунинг учун бор кучини аямай сарфлаяпти, унинг қора қўллари ҳар қандай воситани қўллашдан тап тортмаяпти, тинимсиз макрини ишлатяпти. Бу ҳар бир босқичда фош бўлаётган воситалар орқали намоён бўлиб, ҳис қилиняпти. Шунинг учун Шом аҳли худди ҳабиблари ﷺ қилганларидек ўз ишлари ва ҳаракатларини қўрғон билан ўраб, кўзларини катта очмоқлари керак. Дарҳақиқат, Росулуллоҳ ﷺнинг Макка делегацияси келишиш учун келгандаги қилган ишлари шундай бир дарс, ибрат ва йўлки, фақат шу йўлдан юрмоқ лозимдир. Чунки бу йўлнинг охири Аллоҳ Субҳанаҳунинг нусратига, очиқ фатҳга олиб боради.
Шом аҳли шунга чуқур ишонсинларки, Американинг сиёсий ечими, аслида, малай дунёвий режимнинг пўстини ўзгартиришдан бошқа нарса эмас… Америка илоннинг рангини ва пўстини алмаштиришга, малайларнинг ниқобини ўзгартиришга ҳаракат қиляпти, холос. Бунда хавфсизлик хизмати, армияси ва бошқалар каби на режимнинг тузилмаси ўзгаради, на арконлари.
Бундай адоват-макрдан қутулмоқ ва унинг пайига болта урмоқнинг ягона йўли мазкур қилмишлар ва уринишларнинг ҳар бирига зарба бериш билан амалга ошади. Бунинг учун жиловлаш ишлари ва қўлга ўргатиш ҳаракати қаршисида мустаҳкам қўрғон қурмоқ керак. Бу эса, Шом аҳлига мажбуран тиқиштирилган лойиҳага қарши лойиҳа қабул қилмоқ билан бўлади.
Ушбу лойиҳамизнинг йўқлиги бизни бошқа лойиҳаларнинг ҳужумига нишон қилмоқда, халқаро жиноятчилар қўрғонига тиқиб қўймоқда. Наҳотки, шуни идрок этмасак, акс ҳолда, кеч бўлади-ку?!
Роя газетасининг 2020 йил 16 декабр чоршанба кунги 317-сонидан
