Назарбаев: Лотинчага ўтсак ҳам рус тилини унутиб қўймаймиз
Қозоғистон президенти матбуот хизматининг хабар беришича, Назарбаев қозоқ халқини инглиз тилини фаол ўрганишга чақирган. Қозоғистон президенти ўзининг бу қарорини мамлакатни уч тилли қилиш зарурати билан изоҳлаган.
Ўз навбатида, Нурсултон Назарбаев мамлакат лотин алифбосига ўтгач, рус тилини унутиб қўймаслигини маълум қилган.
“Мен турли хавфсирашларни эшитяпман. Лекин биз кирил алифбосидан узоқлашмаймиз. Биз рус маданиятини ва рус тилини унутмаймиз. Рус тили орқали биз жаҳон маданиятини ўргандик ва у ҳамиша биз билан қолади. Бизнинг қўшнимиз ҳамиша ёнимизда, ва биз у билан ҳар доим ҳамкорлик қиламиз”,- деяб таъкидлаб ўтган Назарбаев.
Нашр хабарига кўра, чоршанба куни Назарбаев матбуот-хизмати мамлакат президенти инглиз тилини фаол ўрганишга даъват қилгани ҳақида хабар тарқатган. Назарбаев ўзининг бу чақириғини республикада учта тилни жорий қилиш муҳимлиги билан изоҳлаган. Маълумки, апрел ойи ўрталарида Назарбаев ҳукуматга қозоқ тилини лотин алифбосига ўтказишга тайёргарлик кўриш топшириғини берган эди.
“Мустақил Қозоғистон” нашрида ёзган мақоласида Назарбаев, 2012 йилда “Қозоғистон 2050” стратегиясида у 2025 йилда лотин алифбосига ўтиш режалари ҳақида маълум қилганини эслатиб ўтган. Айни вақтда қозоқ жамоатчилиги лотин алифбосига ўтиш зарурати юзасидан қизғин музокаралар олиб бормоқда.
Туркистон:
Қозоғистон ҳам Россиянинг сақофий мустамлакаси остида. Россия эса, халқаро сиёсат оламида таъсир қувватини йўқотиб боряпти. Айниқса у ўзининг кирил алифбоси билан сақофий таълим системасини йўқотиб, халқаро муомила ва алоқалардан четлаб боряпти. Россиянинг ички таълим системаси ҳам, оламий сақофий таълим даражасидан анча ортда қолиб кетган. Ҳатто вазирлар каби давлат арбоблари ўз фарзандларини Ғарб таълим муассасаларида ўқитишаяпти. Шунинг учун айтиш мумкинки, кирил алифбоси билан рус сақофати инқирозга учради. У яқин келажакда йўқ бўлиб кетиши мумкин.
Назарбаевнинг ҳаракатлари ўринли хавотирларга таянган. Бундан ташқари Қозоғистон худди Украина ва Белорусия сингари рус миллати ва рус сақофатининг босимли таъсири остидаги давлатлар қаторига киради. Кирил алифбоси ўрнига лотин алифбосини киритиш Россия ва рус миллатининг Қозоқ жамиятига бўлган тасирини заифлашишига салмоқли ҳисса қўшади.
Россия жарлик томон кулаб боряпти. У ўзи билан барча сақофий, ҳарбий, сиёсий ва иқтисодий мустамлакаларини қўшиб тортиб кетиши мумкин. Мустамлаканинг бу тўртала тури ҳам, аввал сақофий мустамлака ўрнатиш ортидан кириб боради. Шунингдек, бу мустамлакаларнинг барчасидан қутулишда ҳам, мустамлакачининг сақофий таъсири остидан чиқиб олиш асосий ва муҳим ўринни эгаллайди.
