Халқнинг ҳокимиятга ишончи қолмади
10-январ куни Қирғизистонда навбатдан ташқари президентлик сайлови ва референдум бўлиб ўтди. Марказий сайлов комиссияси берган ҳисоботга кўра, ушбу сайлов ва референдумда сайлов ҳуқуқига эга бўлган фуқароларнинг 33,13 фоизи иштирок этди. Дастлабки ҳисоб-китобларга кўра, президентликка талабгор Садир Жапаровга сайловчиларнинг 79 фоизидан кўпроғи овоз берган. Бошқарув шаклини ўзгартириш бўйича референдумда 81 фоиз сайловчилар президентлик бошқарувини ёқлаб овоз берган бўлса, 10,78 фоизи парламент бошқарувини танлаган, 4,41 фоизи “барчасига қарши” овоз берган. Сайлов комиссияси аъзолари ва кузатувчиланинг таъкидлашича, фуқаролар деярли барча жойларда фаол эштирок этишмаган. Бу нимани билдиради?
Бу – халқнинг демократиядан ҳам, мавжуд ҳокимиятдан ҳам, бир-биридан фарқ қилмайдиган, фақат амалдор ва пулдорлар манфаатига хизмат қилувчи, оддий фуқаролар ҳаётини ижобий томонга ўзгартиришда ҳеч қандай рол ўйнамайдиган сайловлардан чарчаганидан дарак. Сайловчиларнинг атиги 39 фоизи қатнашиши ҳам халқ мавжуд тузум ва ҳокимиятга ишончи қай даражада эканлигини кўрсатди. Аммо шунга қарамай, сайлов ҳам, референдум ҳам ўтган деб ҳисобланди.
Қирғизистон “мустақиллик”ка эришганидан буён 5 марта президент ва 32 бора бош вазир ўзгарди. Шахслар ўзгарди, аммо фуқароларнинг яшаш даражаси ўзгармади. Аксинча мамлакат йилдан-йилга қарз ботқоғига ботиб, яшаш даражаси тушиб борди. Бунинг сабаби шахслар ўзгаргани билан бошқарув ва тузум ўзгармаганида эди. Қирғизистон мусулмонлари бун аста-секин бўлса ҳам англаб бормоқдалар. Шунинг учун ҳам аксар мусулмонлар бу сафар ҳам бирор ўзгариш бўлишга умид қилмаганлари сабабли демократик сайловга бориб гуноҳкор бўлгандан кўра унда шунчаки иштирок этмай қўйишни афзал билишди. Бу сафарги сайловда давомадни анча паст бўлгани ҳатто айрим жамоат арбобларини ҳам ташвишга солиб қўйди. Улар бу ҳолатни “хавфли сигнал” сифатида талқин қилишди.
Қирғизистон халқи демократия ниқобини ёпинган капитализмдан чарчади ва бу тузумни татбиқ қилиаётган ҳокимиятга нисбатан ишончи сўниб бормоқда. Бироқ, сиёсатчилар хали ҳам буни англаб етмай, ўзилари ҳам тасаввур қилолмайдиган қуруқ ҳаёллар билан алдашга уринишмоқда. Бироқ энди кеч бўлди.
Қирғизистонни ривожланиш йўли битта бу – мусулмонлар Ислом ақидасидан келиб чиққан тузумни ўз ҳаётларига татбиқ қилишдан иборат. Ислом мабдасини татбиқ қилиш исломий Халифалик Давлатида амалга ошади ва у демократияни ҳам, уни бизларга мажбурлаб тиқиштираётган мустамлакачиларни ҳам таг-томири билан қўпориб ташлайди. Шундай экан, биз Аллоҳнинг йўлида Халифаликни қайта тиклаш учун ҳаракат қилишимиз зарур. Биз сизларни шунга даъват қиламиз.
Абдураҳмон Одилов
