Қабилачилик ва унинг Судан аҳли хавфсизлигига бўлган хатари

504
0

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

Қабилачилик ва унинг Судан аҳли хавфсизлигига бўлган хатари

Устоз Одам Даҳаб – Хартум

Дарфур вилоятидаги Жанин шаҳрида юз бераётган ўзаро жанг бу турдаги жангларнинг биринчиси эмас. Мудом Суданнинг чор атрофида миллатчилик, қабилачилик, ирқчилик ҳукмрон экан, бу нарса охиргиси ҳам эмас. Биз бу каби фитнали жангни Қазорифда ҳам, Порт-Суданда ҳам, Шарқий Суданда ҳам, Дарфурнинг узоқ ғарбидаги Дорандука шаҳрида ҳам кўрдик! Чунки қабилачилик, миллатчилик, минтақачилик фикрлари одамлар орасида кенг тарқалган ва эски Инқоз режими даврида жуда ёмон суратда ўрнашиб қолган. Аммо аслида, булар улоқтириб ташланадиган фикрлардир. Чунки Росулуллоҳ ﷺ

«دَعُوهَا فَإِنَّهَا مُنْتِنَةٌ»

«Уни ташланглар, чунки у бадбўй нарсадир», деганлар. Ҳақиқатдан ҳам булар қисқа-вақтинча алоқадир. Бу алоқа инсонларда хавфни ҳис этган пайтда пайдо бўлади ва хавф йўқолиши билан тезда йўқолади, шу тарзда одамлар айни алоқалар билан фавқулодда вазиятга қараб ўзаро муомала қилишга одатланишади. Шунинг учун мудом одамлар ўртасида мана шундай алоқалар сақланиб қолиб, Ислом алоқаси мавжуд бўлмас экан, бу муаммолар ҳаргиз тугамайди! Ҳақ Таоло ўзининг ажойиб санъати ила, одамларни қабила ва халқлар қилиб яратди. Аллоҳ Таоло бундай дейди:

وَمِنْ آيَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِكُمْ وَأَلْوَانِكُمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْعَالِمِينَ

«Унинг (Аллоҳнинг) оят-далилларидан (яна бири), осмонлар ва ерни яратиши ва сизларнинг тилларингиз ва рангларингизни хилма-хил қилиб қўйгандир. Албатта бунда барча оламлар учун оят-ибратлар бордир»                                                                                     [Рум 22]

Аллоҳ бандаларига раҳмат қилиб, бу оят-далилларини ўзининг қудратига далолат қилувчи аломат қилди. Жинслари, тиллари ва кўплаб сифатларидаги тафовутни фақат бир-бирлари билан танишишлари учун қилди. Аллоҳ Субҳанаҳу  ва Таоло бундай дейди:

يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوباً وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا

«Эй инсонлар, дарҳақиқат биз сизларни бир эркак ва бир аёлдан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишинглар учунгина сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила-элатлар қилиб қўйдик» [Ҳужурот 13]

Шубҳасиз, ушбу ҳаниф динимиз қабилачиликни фақат бир-биримиз билан танишишимиз учун белгилади, фахрланишимиз ёки бошқа мақсадда эмас. Шунинг учун ҳам ﴿وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوباً وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا﴾ «бир-бирларингиз билан танишинглар учунгина сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила-элатлар қилиб қўйдик», деди. Демак, мусулмонлар ўртасида бир-бирларига қарши жанг қилиш ва хусуматлашишга ўрин йўқ. Лекин инсон ўзининг биродари бўлган бошқа бир инсон билан қабилачилик ёки уруғчилик ёхуд жинс асосида алоқа қилса, ана шунда ўртада офат яширинган бўлади. Чунки бундай алоқа-муносабат тубан ва ғайриинсоний алоқа бўлиб, одамлар ўртасида қарама-қаршиликларни келтириб чиқаради.

Илгари ҳам, кейин ҳам Судан ғарбидаги Жанинада ҳамда Қазориф ва Порт-Суданда содир бўлган ҳодисалар мана шундай бузуқ, тор ва бадбўй алоқа-муносабатнинг аччиқ мевасидир! Бу ҳодисаларда кўплаб бегуноҳ инсонлар қурбон бўлган ва ҳукумат ечим беришдан ожиз қолган. Бундай алоқа-муносабат, унга эга бўлган кишини ўзини бошқа инсондан улуғроқман, яшашга ундан ҳақлироқман, деб ҳисоблайдиган қилиб қўяди. Мудом, бизнинг ҳаётий ишларимизни шундай муносабатлар боғлаб турар экан, бирин-кетин келаётган бу ҳукуматлар мудом одамларга шу алоқалар нуқтаи назаридан қарар экан, на муаммоларимиз ҳал бўлади ва на барқарорлигимиз таъминланади.

Бу юртдаги расмийлар айни ҳодисаларга мутлақо парво қилишмайди, уларга бош қотиришмайди. Бунинг боиси шундаки, ушбу расмийларнинг ақл юритишлари ҳам мана шундай қабилачилик ва бошқа бузуқ муносабатларга асосланган. Уларнинг бор-йўқ ташвишлари ҳокимият курсиларини талашиш, юрт бойликларини ўғирлаш, қутблаштириш ва бир-бирлари билан жанжаллашиш, холос. Одамлар масалаларини ҳал этиш эса, улар учун сариқ чақалик аҳамият касб этмайди. Кимнинг аҳволи шундай бўлса, демак, юртимизга кўз олайтираётган мустамлакачи кофирнинг у ер, бу ерда фитна оловини ёқишда шундай кимсалардан фойдаланиши турган гап. Судан «мустақиллик»ка эришган кундан бошлаб, то шу кунгача мана шундай оловда жизғинак бўлиб келмоқда.

Албатта, бундай бошбошдоқликни Ислом аҳкомларидан бошқа нарса асло тўхтатолмайди. Зеро, бу аҳкомларни улуғ олим Ато ибн Халил Абу Рошта амирлиги остидаги Ҳизб ут-Таҳрир ва унинг аъзолари барпо этишга ҳаракат қилаётган Пайғамбарлик минҳожи асосидаги иккинчи рошид Халифалик давлати татбиқ қилади. Ҳизб аъзолари одамларни жаҳолат зулматидан буюк Ислом аҳкомлари ва унинг очиқ нурига олиб чиқиш учун кечани-кеча, кундузни-кундуз демай ҳаракат қилмоқдалар. Чунки ҳокимият Исломда масъулият ва омонатдир, ютуқ ва ўлжа эмас. Исломда ҳукмдор фуқаро билан Ислом аҳкомлари асосида боғланиб туради, қабилачилик, минтақачилик ёки жинс асосида эмас. Билъакс, бу одамлар Ислом давлати соясидаги фуқаролар, деб ҳисобланадилар.

Суданда бирин-кетин келаётган режимлар ҳам, қуролли гуруҳлар ҳам, ҳаммаси одамларни миллатчилик, қабилачилик, тарафкашлик ва ватанпарварлик асосида жамлашяпти. Демак, уларнинг барчаси инсон муаммосини ҳал этишга ожиздирлар. Чунки муаммолар ечими ирқий уюшиш ёки қабилалараро жанг қилиш ёхуд миллатчилик ва ранг билан фахрланишда эмас. Йўқ-йўқ, ҳақиқий уюшиш инсон фитратига мос мабда асосида бўлиши ва ечим инсон Роббиси томонидан берилиши шарт, анави ҳукуматлар ва қуролли ҳаракатлар томонидан эмас! Чунки уларнинг ҳар бири, юқорида айтганимдек, қабилачилик ва тарафкашликка чақириб ётишибди. Ваҳоланки, ҳамма дард ҳам, Дарфур ва бошқа вилоятларда кечаётган муаммолар асоси ҳам мана шу қабилачилик ва тарафкашликнинг ўзидир.

Дарфур аҳли яқин-яқинларда ҳам, яъни, султон Али Динор замонида Халифалик давлати учун закот йиғарди ва у Ислом Умматининг бир бўлаги ҳисобланган. Шундай экан, келинг, бир-биримизни ўлдириш ўрнига, Аллоҳ буюргандек биродар бўлайлик. Ахир, бир кечанинг ўзида, ўзаро жанг қирқ нафардан зиёд мусулмонни ўлдирди, Субҳаналлоҳ! Росулуллоҳ ﷺ ҳаром қилган бадбўй жоҳилият фитнасини ташланг. У Зот айтадилар:

«وَمَنْ دَعَا بِدَعْوَى الْجَاهِلِيَّةِ، فَهُوَ مِنْ جُثَى جَهَنَّمَ قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، وَإِنْ صَامَ وَصَلَّى؟ قَالَ: وَإِنْ صَامَ وَصَلَّى وَزَعَمَ أَنَّهُ مُسْلِمٌ، فَادْعُوا الْمُسْلِمِينَ بِمَا سَمَّاهُمُ الْمُسْلِمُونَ الْمُؤْمِنُونَ عِبَادَ اللَّهِ»

«Кимда-ким жоҳилият чақириғи билан чақирса, бас, у жаҳаннам аҳлидандир. Ё Росулуллоҳ, рўза тутса ва намоз ўқиса ҳамми? деб сўрашди. Ҳа, рўза тутса, намоз ўқиса ва мусулмонлигини даъво қилса ҳам. Бас, мусулмонларни (жоҳилият чақириғи билан эмас) Аллоҳнинг мўмин мусулмон бандалари, деган номи билан чақиринглар».

Тарафкашлик, қабилачилик, ирқчилик, миллатчилик ва ватанпарварлик, барчаси бадбўй чақириқлардир. Булар фақат ва фақат бўлиниш ва ўзаро жангни келтириб чиқаради. Бу нарсалар бор экан, мусулмонлар ҳаргиз хавфсиз бўлмайдилар. Шундай экан, бизни Росулимиз асос солган давлат барпо этишимизга қўйиб беринглар, етар шунча масхарабозлигингиз. Яқинда Исломнинг нақадар буюклигини, унинг аҳкомлари татбиқ ва ижро ўрнига қўйилган пайтда кўрасиз.

Аллоҳим, бизга Роббимиз Субҳанаҳу ва Таоло ваъда қилган ва Росулимиз ﷺ золим подшоҳлик замонидан сўнг барпо этилишини башорат этган Халифаликни тезроқ ато эт.

Роя газетасининг 2020 йил 15 январ чоршанба кунги 269-сонидан

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here